Κείμενο φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.
Ένα από τα καλύτερα δολώματα για λυθρίνια, φαγκρόπουλα, σκαθάρια, σαργούς. Ένα κομμάτι ζωντανό σαμάρι αποτελεί εκλεκτότατο μεζέ για ψάρια πρώτης κατηγορίας.
Το σαμάρι βρίσκεται σε αμμώδεις βυθούς, σε βάθη από 10 πόντους έως 5 μέτρα. Το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι δυο μεγάλες τρύπες, σε μέγεθος μεγάλου κέρματος, η μια κοντά στην άλλη. Είναι οι δύο τρύπες όπου με τις προβοσκίδες του αναζητά την τροφή του, ενώ το υπόλοιπο σώμα του βρίσκεται χωμένο στην άμμο. Mε το που θα αισθανθεί κίνδυνο αμέσως τρυπώνει βαθιά, ενώ η προσπάθεια μας να το πιάσουμε με τα χέρια είναι μάταιη όσο βαθιά κι αν ψάξουμε στην άμμο,
Το σαμάρι ψαρεύει καλύτερα ζωντανό οπότε θα πρέπει να το διατηρούμε στη θάλασσα, ή στο ψυγείο στη συντήρηση, με Βρεγμένη εφημερίδα, όπου μπορεί έτσι να μείνει ζωντανό για 4 ή και περισσότερες ημέρες.
Αν σκοπεύουμε να ψαρέψουμε μετά από αρκετό καιρό, το βάζουμε στην κατάψυξη. Τότε όμως πρέπει να ξέρουμε ότι μαλακώνει και δεν ψαρεύει τόσο καλά, όσο φρέσκο.
Σαμάρι στην κατάψυξη
Ένας τρόπος για να διατηρήσουμε το σαμάρι μας όσο γίνεται καλύτερα στην κατάψυξη χωρίς να μαλακώσει, για να μπορεί να ψαρέψει στη συνέχεια πολύ καλά, είναι ο εξής: Παίρνουμε το σαμάρι ζωντανό και το κόβουμε σε δολωσιές ανάλογα με το μέγεθος που θα τις χρειαστούμε για το ψάρεμα μας. Τις δολωσιές αυτές τις τοποθετούμε είτε σε εφημερίδα, είτε σε ένα μπολ και προσθέτουμε αρκετό χοντρό αλάτι. Το αλάτι αυτό σκληραίνει το δόλωμα, το οποίο βγάζει αρκετά υγρά που τα απορροφάει η εφημερίδα ή τα αδειάζουμε από το μπολ. Μετά από μιά ώρα περίπου το δόλωμα είναι έτοιμο να καταψυχθεί. Το τοποθετούμε μέσα σε κάποιο μικρό δοχείο και όταν το χρειαστούμε είναι έτοιμο προς χρήση και μάλιστα αρκετά πιο σκληρό από ότι ζωντανό. Το συγκεκριμένο δόλωμα μπορεί να ψαρέψει θαυμάσια σε παραγάδι, είτε σε καθετή.
Χρήση του δολώματος
Για να δολώσουμε το σαμάρι, πρέπει να του αφαιρέσουμε το κέλυφος, πράγμα αρκετά εύκολο με τη βοήθεια ενός μαχαιριού. Τότε βλέπουμε να έχουμε δύο διαφορετικά τμήματα. Το κάτω μέρος του σαμαριού, τη λεγόμενη γλώσσα ή πόδι, με καφετί χρώμα και το πάνω μέρος, προς τη μεριά των προβοσκίδων του, με ανοιχτόχρωμο γκρίζο καφέ χρώμα με ραβδώσεις οριζοντίως. Και τα δύο μέρη είναι αρκετά καλά και τα προτιμούν εξίσου καλά τα ψάρια.
Το κάτω μέρος το κόβουμε όπως ακριβώς κόβουμε το καλαμάρι ή τη σουπιά, ενώ το πάνω το ανοίγουμε στη μέση με μια κοψιά κάθετη στις ραβδώσεις. Αφού το ανοίξουμε και γίνει πλακέ, το κόβουμε ακριβώς όπως το καλαμάρι. Θα δούμε ότι όσο μικρά κι αν είναι κομμένα τα δολώματα, εξακολουθούν να κουνιούνται – ιδιότητα που έχει το σαμάρι και η οποία προσελκύει κοντά του τα καλά κι εκλεκτά ψάρια.
Αφού κόψουμε τα δολώματα μακρόστενα, ανάλογα με το μέγεθος του αγκιστριού που θα ψαρέψουμε, τα περνάμε στο αγκίστρι μας όπως ακριβώς το καλαμαράκι. Δηλαδή τα αγκιστρώνουμε δυο, τρεις ή και περισσότερες φορές, αφήνοντας πάντα στην άκρη προς την πλευρά της ακίδας του αγκιστριού κάποιο τμήμα να περισσεύει, αφήνοντας το αρπάδι του αγκιστριού ελεύθερο.
Το κάθε σαμάρι βγάζει αρκετά δολώματα, αν είναι αρκετά μεγάλο μπορεί να βγάλει 30 και 40 δολώματα για ψιλό αγκίστρι. Την προβοσκίδα του σαμαριού μπορούμε να την κόψουμε κι αυτήν σε μικρά κομματάκια για να δολωθούν σε ψιλό αγκίστρι ή να τη δολώσουμε ολόκληρη σε μεγάλο αγκίστρι ή μεγάλη ζόκα. Επίσης μπορούμε να δολώσουμε κι ολόκληρο το σαμάρι αν είναι μικρό, σε μεγάλη ζόκα, για φαγκριά και συναγρίδες.
Κείμενο φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.
