Κείμενο – φωτογραφίες Νίκος Λυμπερόπουλος.

Δύο από τα καλύτερα δολώματα για πεταχτάρι, καθετή και παραγάδι, είναι αναμφισβήτητα τα μύδια και οι πεταλίδες.

 ΜΥΔΙΑ

Το μύδι το βρίσκουμε συνήθως σε απάγκιες παραλίες με βραχάκια, συγκεντρωμένο κατά μικρές ή μεγάλες ομάδες.
Αλλά μέρη είναι τα μόνιμα φουντάγια, (σημαδούρες, ιχδυοκλωβοί, σκάφη που έχουν ρίξει κάποιο μόνιμο ρεμάτζο) παραμένει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα ακίνητο κάτω από το νερό, συγκεντρώνοντας πάνω του αποικίες από μύδια.
Επίσης, μπορεί να το συναντήσουμε μέσα σε μικρά λιμανάκια ή σε μεγάλα λιμάνια πάνω στο ντόκο όταν τα νερά είναι βαθιά.
Το μύδι είναι ένα ιδιόμορφο δόλωμα που θέλει αρκετά μεγάλη προσοχή στον τρόπο που θα δολωθεί. Μπορεί να δολωθεί σκέτο, δηλαδή μονάχα με το εσωτερικό του, που δουλεύει σε όλα τα ψάρια, αλλά μπορεί να δολωθεί και μαζί με το κέλυφος. Ο πρώτος τρόπος δολώματος του μυδιού, δηλαδή χωρίς το κέλυφος, απευθύνεται σε όλα τα ψάρια, μικρά και μεγάλα. Μουρμούρες, σαργοί, σπάροι κακαρέλοι, σκαθαράκια, τσιπούρες, μελανούρια, είναι τα πιο συνηθισμένα που αναζητούμε, χωρίς βέβαια να αποκλείσουμε όλα τα υπόλοιπα. Ο δεύτερος τρόπος δολώματος απευθύνεται σε ψάρια που έχουν γερά δόντια και μπορούν να θρυμματίσουν με αυτά το μύδι μας. Τέτοια είναι κυρίως η τσιπούρα και ο σαργός.
Με το μύδι σαν δόλωμα ψαρεύουμε με μονάγκιστρα, πεταχτάρια και ψιλές καθετές.

ΠΕΤΑΛΙΔΕΣ
Για πολλούς θεωρείται δόλωμα αποκλειστικά για Σαργούς και τσιπούρες. Για άλλους ένα από τα καλύτερα δολώματα για όλα τα ψάρια. Οι πεταλίδες είναι κολλημένες στους βράχους και χρησιμοποιώντας ένα μαχαίρι μπορούμε να τις ξεκολήσουμε. Απελευθερώνουμε το κρέας από το όστρακο προσέχοντας να μη χαλάσουμε το «μάτι» που προστατεύει το όστρακο και δολώνουμε σε ανάλογο αγκίστρι.

Κείμενο – φωτογραφίες Νίκος Λυμπερόπουλος.

Κείμενο – Φωτογραφίες : Νίκος Λυμπερόπουλος

Αποτελεί έναν από τους εκλεκτότερους μεζέδες, όπου κανένα ψάρι δεν μπορεί να αντισταθεί Το καραβιδάκι είναι από τα αποδοτικότερα και φθηνότερα δολώματα που μπορούμε να προμηθευτούμε από τα καταστήματα ειδών αλιείας. Διατίθενται σε δύο τύπους το κλασσικό «πράσινο» και φυσικά το υπέροχο, μοναδικό για την απόδοσή του «κόκκινο». Αν και πωλείται περίπου στην τριπλάσια τιμή από τα συνηθισμένα καραβιδάκια, η διαφορά του στο αλιευτικό αποτέλεσμα είναι τεράστια…

ΤΟ ΚΛΑΣΣΙΚΟ ΚΑΡΑΒΙΔΑΚΙ ή (ΚΟΚΚΙΝΟ ΜΑΜΟΥΝΙ). 

 Είναι πιο μαλακό και πιο ευαίσθητο από την ολόκληρη γαρίδα ενώ δολώνεται με τον ίδιο τρόπο. Απευθύνεται συνήθως σε ψάρια του βυθού, όπως  τσιπούρα, μουρμούρα, λυθρίνι, τους σαργούς, σπάρους και φυσικά πετρόψαρα και το χρησιμοποιούμε σε όλους τους τρόπους ψαρέματος. Το καραβιδάκι δολώνεται ολόκληρο και ζωντανό στο αγκίστρι μας, άρα το αγκίστρι που θα δολωθεί – ανεξαρτήτως είδους -πρέπει να έχει μέγεθος ανάλογο, αρκεί να είναι καινούργιο και όχι σκουριασμένο γιατί το δόλωμά μας θα  ψοφήσει αμέσως λόγω της σκουριάς.
 Όταν το αγκίστρι μας είναι περίπου ίδιο σε μέγεθος με το δόλωμα, παίρνουμε την ακίδα του και την περνάμε  στο κάτω μέρος της ουράς της καραβίδας από την ουρά, στη συνέχεια προχωράμε όλο το αγκίστρι ώστε να μπει στο εσωτερικό της και βγάζουμε το αρπάδι πριν από το στήθος. Έτσι το αγκίστρι  καλύπτεται ολόκληρο και το καραβιδάκι δεν καταστρέφεται, αλλά παραμένει ολοζώντανό κουνώντας πόδια και δαγκάνες.
 Τα λυθρίνια οι σαργοί, οι μουρμούρες, οι μεγάλοι σπάροι, οι κακαρέλοι, οι τσιπούρες, τρελαίνονται με αυτό το θαυμάσιο δόλωμα, ακόμα και τα λαβράκια. Ελάχιστα είναι τα ψάρια πού δε θα δελεαστούν κι αυτά επειδή δεν τρέφονται με τέτοια δολώματα  όπως ο Κέφαλος.  Το καραβιδάκι ζει τρυπωμένο μέσα σε άμμο, σε λασπώδεις και βουρκώδεις βυθούς, συνήθως αρκετά ρηχά.
Ψαρεύει ζωντανό, άρα αφού το αγοράσουμε θα πρέπει να το έχουμε μέσα στο νερό. Αν βάλουμε κάποια καραβιδάκια  σε ένα κουβά με θαλασσινό νερό θα προσέξουμε ότι θα παραμείνουν ζωντανά μόνο για λίγο και σιγά- σιγά θα αρχίσουν να πεθαίνουν.
Αυτό που τα επηρεάζει είναι η έλλειψη οξυγόνου και η διαφορά θερμοκρασίας, οπότε πρέπει να οξυγονώσουμε το νερό και να διατηρήσουμε μια σταθερή θερμοκρασία για να λύσουμε το πρόβλημα μας.  Για την ανανέωση του οξυγόνου ένας απλός τρόπος είναι ο ηλεκτρικός οξυγονωτής. Επειδή όμως στη βάρκα θα πρέπει να κάνουμε ειδική ηλεκτρική εγκατάσταση για να έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα, κάνουμε το εξής:  Παίρνουμε ένα μεγάλο πλαστικό μπουκάλι με καπάκι και ένα σουβλί και δημιουργούμε διάφορες τρύπες γύρω από την περιφέρεια και στο καπάκι του .
Οι τρύπες στην περιφέρεια θα παίξουν τον ρόλο στην ανανέωση του νερού όταν θα είναι βουτηγμένο στη θάλασσα και στο καπάκι για να δημιουργήσουμε μία θηλιά ώστε να μπορέσουμε να το δέσουμε.
Όταν λοιπόν το χρειαστούμε για να δολώσουμε το βγάζουμε, ανοίγουμε το καπάκι, παίρνουμε όσα καραβιδάκια επιθυμούμε το ξανακλείνουμε και το τοποθετούμε ξανά στη θάλασσα μέχρι την επόμενη δηλωσία. 
Αν δε μπορούμε να είμαστε κοντά στη θάλασσα για να εφαρμόσουμε τον παραπάνω τρόπο και πρέπει να μεταφερθούμε αρκετά μακριά, τότε υπάρχει άλλη λύση.
Τοποθετούμε τα καραβιδάκια μας μέσα σε υγρό πλατύφυλλο φύκι, το οποίο φυτρώνει εκεί που σκάει το κύμα σε απάγκια σημεία. Άλλος τρόπος είναι η βρεγμένη εφημερίδα με θαλασσινό νερό.
Τοποθετούμε στον πάτο ενός δοχείου  τα φυκάκια ή τη βρεγμένη εφημερίδα, μετά βάζουμε τα καραβιδάκια μας αραιά. Από πάνω τους τοποθετούμε πάλι φυκάκι ή εφημερίδα, ενώ φροντίζουμε να το έχουμε σε δροσερό μέρος.  

ΨΑΡΕΜΑ ΑΠΟ ΑΚΤΗ

Ο σκέτος κουβάς με νερό είναι ο πιο απλός τρόπος και  χρησιμοποιείται όταν τα δολώματα μας ψαρευτούν αμέσως. Πολλές φορές όταν ψαρεύουμε στα βραχάκια και μέχρι να νοιώσουμε το χτύπημα των ψαριών στα καλάμια μας ρίχνουμε μια ματιά στα δολώματα ώστε αν δούμε ότι κάποιο ψόφησε να το απομακρύνουμε αμέσως . Αν μας περισσέψουν δολώματα μετά το τέλος του ψαρέματος μας, θα πρέπει να ξέρουμε ότι δε μπορούμε να τα διατηρήσουμε ζωντανά για μεγάλο χρονικό διάστημα, γι΄ αυτό τα  τυλίγουμε μαλακά σε εφημερίδα και τα βάζουμε στην κατάψυξη.  

ΑΓΑΠΩ ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ

Όλα σχεδόν τα καλά κι εκλεκτά ψάρια που συνήθως αναζητούμε στα ψαρέματα μας δελεάζονται στη θέα μιας κόκκινης καραβίδας. Μπορούμε να τη δολώσουμε στα αγκίστρια μας σε οποιοδήποτε τρόπο ψαρέματος κι αν χρησιμοποιούμε. Σε ψιλά μονάγκιστρα για σαργούς, μουρμούρες, τσιπούρες και λαβράκια, αποτελεί κορυφαία επιλογή, αλλά  και στα ψιλά ζοκάκια.
Στα πεταχτάρια με συρόμενη μολυβήθρα ψαρεύουμε μουρμούρες και τσιπούρες στις αμμουδιές, ενώ στα ψιλά και μεσαία πεταχτάρια ψαρεύουμε εκτός από τα πιο πάνω ψάρια, φαγγρόπουλα, συναγριδάκια, σκορπιούς, λύχνους, δράκαινες, καπόνια και σκαθάρια.
Με τις καθετές αναζητούμε λυθρίνια, μπαλάδες, μουσμουλιά, φαγκρόπουλα, με τις ψιλές συρτές λαβράκια και μαναλάκια, ενώ με το ψιλό και μέντζο παραγάδι όλα τα ψάρια.

Κείμενο – Φωτογραφίες : Νίκος Λυμπερόπουλος

Κείμενο – φωτογραφίες – Νίκος Λυμπερόπουλος.

Απλά και αποτελεσματικά δολώματα. Δολώνονται σε τάκο, φιλέτο, κομμένα στη μέση ή ολόκληρα, ανάλογα το είδος ψαρέματος.

ΣΑΡΔΕΛΑ:
Δολώνεται φρέσκια ή την αποξηραίνουμε μερικώς με χοντρό αλάτι. Την χρησιμοποιούμε στο πεταχτάρι, στο πολυάγκιστρο, όταν ψαρεύουμε
με καλάμι απίκο, στη βάρκα με καθετή, στα ρηχά, στα βαθιά και στο παραγάδι.
Με τη σαρδέλα πιάνονται κέφαλοι, σπάροι, σαργοί, λυθρίνια, μπαλάδες, λαβράκια, τσιπούρες, μελανούρια, μουγγριά, σμέρνες, χταπόδια και πετρόψαρα. Ακόμα, και τα μεγάλα ψάρια δεν μπορούν να αντισταθούν στην προκλητική μυρωδιά της, όπως οι ροφοί, οι συναγρίδες, οι στείρες, οι σφυρίδες, οι μπακαλιάροι, οι πεσκαντρίτσες κ.α. Δολώνεται σε τάκο, φιλέτο, μισή ή ολόκληρη, ανάλογα το είδος ψαρέματος.

ΓΑΒΡΟΣ:
Ο τρόπος που δολώνεται δεν διαφέρει από εκείνο της σαρδέλας. Κόβοντας το γάβρο φιλέτο γίνεται ένα από τα καλύτερα δολώματα για τη ζαργάνα. Ο αποτελεσματικότερος τρόπος που χρησιμοποιείται είναι το παραγάδι. Το κυνηγούν όλα τα σπαροειδή, τα λυθρίνια, οι μπαλάδες, οι στήρες και οι σφυρίδες.

ΣΚΟΥΜΠΡΙ – ΣΑΒΡΙΔΙ:
Με αυτά τα ψαροδόλια, ολόκληρα ή σε κομμάτια, δολώνονται τα παραγάδια του αφρού, για τόνους, παλαμίδες, κυνηγούς, λίτσες, ξιφίες. Το σαβρίδι είναι ελκυστικό δόλωμα για χταπόδια, μουγγριά, ροφούς και σφυρίδες. Από το σκουμπρί και το σαβρίδι, κόβουμε τη σάρκα του σε στενόμακρες λωρίδες, δημιουργώντας δολώματα για τις αλιευτικές μας ανάγκες. Το μέγεθός των κομματιων, ή η χρήση ολόκληρου του ψαριού, εξαρτάται από το είδος ψαρέματος.

Κείμενο – φωτογραφίες – Νίκος Λυμπερόπουλος.

 Κείμενο φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.

Ένα από τα καλύτερα δολώματα για λυθρίνια, φαγκρόπουλα, σκαθάρια, σαργούς. Ένα κομμάτι ζωντανό σαμάρι αποτελεί εκλεκτότατο μεζέ για ψάρια πρώτης κατηγορίας.

 Το σαμάρι βρίσκεται σε αμμώδεις βυθούς, σε βάθη από 10 πόντους έως 5 μέτρα. Το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι δυο μεγάλες τρύπες, σε μέγεθος μεγάλου κέρματος, η μια κοντά στην άλλη. Είναι οι δύο τρύπες όπου με τις προβοσκίδες του αναζητά την τροφή του, ενώ το υπόλοιπο σώμα του βρίσκεται χωμένο στην άμμο. Mε το που θα αισθανθεί κίνδυνο αμέσως τρυπώνει βαθιά, ενώ η προσπάθεια μας να το πιάσουμε με τα χέρια είναι μάταιη όσο βαθιά κι αν ψάξουμε στην άμμο,
Το σαμάρι ψαρεύει καλύτερα ζωντανό οπότε θα πρέπει να το διατηρούμε στη θάλασσα, ή στο ψυγείο στη συντήρηση, με Βρεγμένη εφημερίδα, όπου μπορεί έτσι να μείνει ζωντανό για 4 ή και περισσότερες ημέρες.
Αν σκοπεύουμε να ψαρέψουμε μετά από αρκετό καιρό, το βάζουμε στην κατάψυξη. Τότε όμως πρέπει να ξέρουμε ότι μαλακώνει και δεν ψαρεύει τόσο καλά, όσο φρέσκο.

Σαμάρι στην κατάψυξη
Ένας τρόπος για να διατηρήσουμε το σαμάρι μας όσο γίνεται καλύτερα στην κατάψυξη χωρίς να μαλακώσει, για να μπορεί να ψαρέψει στη συνέχεια πολύ καλά, είναι ο εξής: Παίρνουμε το σαμάρι ζωντανό και το κόβουμε σε δολωσιές ανάλογα με το μέγεθος που θα τις χρειαστούμε για το ψάρεμα μας. Τις δολωσιές αυτές τις τοποθετούμε είτε σε εφημερίδα, είτε σε ένα μπολ και προσθέτουμε αρκετό χοντρό αλάτι. Το αλάτι αυτό σκληραίνει το δόλωμα, το οποίο βγάζει αρκετά υγρά που τα απορροφάει η εφημερίδα ή τα αδειάζουμε από το μπολ. Μετά από μιά ώρα περίπου το δόλωμα είναι έτοιμο να καταψυχθεί. Το τοποθετούμε μέσα σε κάποιο μικρό δοχείο και όταν το χρειαστούμε είναι έτοιμο προς χρήση και μάλιστα αρκετά πιο σκληρό από ότι ζωντανό. Το συγκεκριμένο δόλωμα μπορεί να ψαρέψει θαυμάσια σε παραγάδι, είτε σε καθετή.

Χρήση του δολώματος
Για να δολώσουμε το σαμάρι, πρέπει να του αφαιρέσουμε το κέλυφος, πράγμα αρκετά εύκολο με τη βοήθεια ενός μαχαιριού. Τότε βλέπουμε να έχουμε δύο διαφορετικά τμήματα. Το κάτω μέρος του σαμαριού, τη λεγόμενη γλώσσα ή πόδι, με καφετί χρώμα και το πάνω μέρος, προς τη μεριά των προβοσκίδων του, με ανοιχτόχρωμο γκρίζο καφέ χρώμα με ραβδώσεις οριζοντίως. Και τα δύο μέρη είναι αρκετά καλά και τα προτιμούν εξίσου καλά τα ψάρια.
Το κάτω μέρος το κόβουμε όπως ακριβώς κόβουμε το καλαμάρι ή τη σουπιά, ενώ το πάνω το ανοίγουμε στη μέση με μια κοψιά κάθετη στις ραβδώσεις. Αφού το ανοίξουμε και γίνει πλακέ, το κόβουμε ακριβώς όπως το καλαμάρι. Θα δούμε ότι όσο μικρά κι αν είναι κομμένα τα δολώματα, εξακολουθούν να κουνιούνται – ιδιότητα που έχει το σαμάρι και η οποία προσελκύει κοντά του τα καλά κι εκλεκτά ψάρια.
Αφού κόψουμε τα δολώματα μακρόστενα, ανάλογα με το μέγεθος του αγκιστριού που θα ψαρέψουμε, τα περνάμε στο αγκίστρι μας όπως ακριβώς το καλαμαράκι. Δηλαδή τα αγκιστρώνουμε δυο, τρεις ή και περισσότερες φορές, αφήνοντας πάντα στην άκρη προς την πλευρά της ακίδας του αγκιστριού κάποιο τμήμα να περισσεύει, αφήνοντας το αρπάδι του αγκιστριού ελεύθερο.
Το κάθε σαμάρι βγάζει αρκετά δολώματα, αν είναι αρκετά μεγάλο μπορεί να βγάλει 30 και 40 δολώματα για ψιλό αγκίστρι. Την προβοσκίδα του σαμαριού μπορούμε να την κόψουμε κι αυτήν σε μικρά κομματάκια για να δολωθούν σε ψιλό αγκίστρι ή να τη δολώσουμε ολόκληρη σε μεγάλο αγκίστρι ή μεγάλη ζόκα. Επίσης μπορούμε να δολώσουμε κι ολόκληρο το σαμάρι αν είναι μικρό, σε μεγάλη ζόκα, για φαγκριά και συναγρίδες.

Κείμενο φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.

Κείμενο – φωτογραφίες Νίκος Λυμπερόπουλος

Πρόκειται για μαλακό και ευαίσθητο δόλωμα. Ο τρόπος που δολώνεται το καραβιδάκι είναι ακριβώς ο ίδιος με αυτόν της γαρίδας. Απευθύνεται συνήθως σε ψάρια του βυθού, όπως την τσιπούρα, το σπάρο, τη μουρμούρα, τα λυθρίνια, τους σαργούς, τα πετρόψαρα. Το χρησιμοποιούμε σε όλους τους τρόπους ψαρέματος.

 Το καραβιδάκι δολώνεται ολόκληρο και ζωντανό στο αγκίστρι μας, άρα το αγκίστρι που θα δολωθεί πρέπει να έχει μέγεθος ανάλογο, ενώ το είδος δεν παίζει ρόλο, φτάνει μόνο να είναι καινούργιο και όχι σκουριασμένο αφού έχει την ικανότητα να το ψοφάει αμέσως λόγω της σκουριάς του.

Όταν το αγκίστρι μας είναι περίπου ίδιο με το μέγεθος του δολώματος, τότε παίρνουμε την ακίδα του και την περνάμε με στο πίσω μέρος της ουράς της καραβίδας και από το μέρος της κοιλιάς. Στη συνέχεια, προχωράμε όλο το αγκίστρι να μπει στο εσωτερικό της καραβίδας και βγάζουμε την άκρη της ακίδας στο κάτω μέρος του κεφαλιού, το οποίο είναι και το πιο σκληρό σημείο. Έτσι και το αγκίστρι μας καλύπτεται ολόκληρο και η καραβίδα δε σακατεύεται και παραμένει ολοζώντανη κουνώντας τόσο τα πόδια, όσο και τις δαγκάνες της.

Τα λυθρίνια οι σαργοί, οι μουρμούρες μεγάλοι σπάροι κακαρέλοι τσιπούρες τρελαίνονται με αυτό το θαυμάσιο δόλωμα, ακόμα και τα λαβράκια.
Το EXTRA καραβιδάκι είναι το κόκκινο! Ένα καλό λυθρίνι, ένας τσαούσης και γενικά τα ψάρια πρώτης κατηγορίας δύσκολα θα αρνηθούν να αρπάξουν ένα τόσο εκλεκτό μεζέ !!!

Ελάχιστα είναι τα ψάρια πού δε θα δελεαστούν κι αυτά επειδή δεν τρέφονται με τέτοια δολώματα όπως για παράδειγμα ο Κέφαλος.

Κείμενο φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.

Από τον “Ψαροκυνηγό”.

Ο Χειμώνας ξεκίνησε και οι συνθήκες για το υποβρύχιο κυνήγι αρχίζουν και δυσκολεύουν. Τα νερά βεβαίως είναι ακόμη πολύ πιο ζεστά σε σχέση με τον Απρίλιο ή το Μάιο, θεωρούνται όμως κρύα για παραμονή στη θάλασσα χρονικού διαστήματος της τάξεως τριών έως πέντε ωρών.

Ας ξεκινήσουμε με τους χειμερινούς τόπους ψαρέματος.
Tο ψάρεμα το χειμώνα γίνεται σε πιο ρηχές περιοχές σε σχέση με το καλοκαίρι, έτσι επιλέγουμε κυρίως το «ψαχτήρι» ξεκινώντας από τις πέτρες, είτε επειδή μας κινούν το ενδιαφέρον, είτε επειδή έχουμε δει κάποιο ψάρι να μπαίνει κάτω από αυτές.
Η μέθοδος αυτή θα μας δώσει κυρίως ασπρόψαρα, όπως σαργούς, μελανούρια, κεφαλόπουλα, σάλπες, ίσως και κάποιο ροφό, με τις χειμωνιάτικες μπουνάτσες ή τις Αλκυονίδες, γιατί τις ημέρες αυτές βγαίνουν προς τα έξω μεγάλα ψάρια και είναι ευκολότερη λεία.
Ένας άλλος τρόπος για να ψαρέψουμε το χειμώνα είναι και το καρτέρι. Γίνεται όμως στα πολύ ρηχά νερά με πολλά μολύβια στη ζώνη, όπου μπορούμε να χτυπήσουμε λαβράκια και μπάφες.

ΣΤΟΛΕΣ
Για το υποβρύχιο κυνήγι το χειμώνα επιλέγουμε στολές που από τη μέσα πλευρά είναι ξυρισμένες. Oι συγκεκριμένες στολές διαθέτουν ένα πορώδες υλικό το οποίο έχει σχεδόν απόλυτη επαφή με το σώμα και αφήνει ελάχιστη ποσότητα νερού να κυκλοφορεί.
Tο κυριότερο στοιχείο πάντως που πρέπει να προσέξουμε είναι να φορέσουμε στολή στο νούμερό μας, να εφαρμόζει στο σώμα «σαν γάντι» όπως λέμε, να είναι από καλά υλικά και να μην μας σφίγγει πολύ.
Στην περίπτωση που μετακινούμεθα από τόπο σε τόπο με φουσκωτό, θα πρέπει να χρησιμοποιούμε μια λεία στολή εξωτερικά και από πάνω να φοράμε νιτσεράδα, όχι απαραίτητα ακριβή. Μπορούμε να κάνουμε χρήση της γνωστής «κίτρινης» με πολύ καλά αποτελέσματα .
Σημαντικό ρόλο παίζει η σωματική διάπλαση. Ένας άνθρωπος που είναι εύσωμος και έχει περισσότερο λίπος αντέχει περισσότερο το κρύο, οπότε, ανάλογη θα είναι και η επιλογή του πάχους της στολής.
Για τις χειμερινές στολές θεωρούνται ικανοποιητικά, τουλάχιστον, τα 5 χιλιοστά για σακάκι και παντελόνι.
Είναι επίσης απαραίτητο το σορτσάκι, που μπαίνει πάνω από τη φόρμα και περιορίζει κατά πολύ την εισαγωγή του νερού.
Σε περίπτωση που χρειαζόμαστε πρόσθετη προστασία από το κρύο φοράμε εκτός από τη στολή και ένα γιλέκο 3 χιλιοστών.
Τον χειμώνα τέλος είναι απαραίτητα τα γάντια και τα μποτάκια από neopren, γιατί τα άκρα παγώνουν γρήγορα.

ΨΑΡΟΝΤΟΥΦΕΚΑ.
Ως γνωστό υπάρχουν δυο είδη που χρησιμοποιούνται ευρέως, αυτό που έχει ως προωθητική δύναμη τα λάστιχα και λέγεται λαστιχοβόλο και αυτό που έχει ως προωθητική δύναμη τον αέρα και αποκαλείται αεροβόλο.

Tο λαστιχοβόλο
Tο λαστιχοβόλο προτιμάται περισσότερο από τους ψαροκυνηγούς, έχει λιγότερες ζημιές και είναι ευθύβολο.
Όσον αφορά τα μεγέθη, το χειμώνα επιλέγουμε κοντά, επειδή το ψάρεμα δεν γίνεται σε βαθιά νερά οπότε δεν έχουμε απαιτήσεις για μακρινές βολές. Τα όπλα είναι από 60 εκ. σωλήνα μέχρι 100 εκ. που αποτελεί και το οριακό μέγεθος. Τα μεγαλύτερα λαστιχοβόλα προορίζονται για εξειδικευμένα ψαρέματα. Το πιο χρηστικό μέγεθος πάντως είναι στα 75 εκατοστά.

Το αεροβόλο.
Όσον αφορά τα αεροβόλα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα 60 εκ., ένα 90 εκ. ίσως και κάτι μεγαλύτερο, αλλά πολύ σπάνια. Με ένα αεροβόλο 90άρι και ένα 60άρι πάντως είμαστε καλυμμένοι.
Tο χειμώνα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στη βέργα μας εκτός από τρίαινα και πεντάαινα, η οποία πολλές φορές θα μας δώσει λύσεις, αρκεί βέβαια να χρησιμοποιείται με το σωστό τρόπο, όπως σε θαλαμωμένα ψάρια, που είναι κοντά το ένα με το άλλο κάνει πολύ καλή δουλειά, γιατί μετά το κτύπημα τα ακινητοποιεί και δεν τρομάζουν τα υπόλοιπα.

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΓΕΝΙΚΑ
Όσον αφορά τη μάσκα, επειδή το ψάρεμα δεν γίνεται σε μεγάλο βάθος, μας ενδιαφέρει να έχει καλό οπτικό πεδίο, άρα θυσιάζουμε τον μικρό όγκο που χρειαζόμαστε το καλοκαίρι λόγω του ότι ψαρεύουμε βαθιά. Tο χειμώνα, επειδή το ψάρεμα γίνεται στα ρηχά, φροντίζουμε περισσότερο για την καλή ορατότητα έτσι ώστε να μην κουράζεται ο αυχένας, ο οποίος σχηματίζει μεγάλη γωνία.
Tο χειμώνα, λόγω του ότι κάνουμε κάλυψη αποστάσεων, τα πέδιλα πρέπει να είναι μαλακά, να έχουν μεν νευρώδη λεπίδα, αλλά να μην είναι πολύ σκληρά. Εφ όσον αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με το υποβρύχιο κυνήγι, καλό είναι για να μην κουραζόμαστε άδικα να έχουμε δυο ζευγάρια πέδιλα, ένα για το χειμώνα και ένα για το καλοκαίρι.
Όσον αφορά τα μολύβια, αυτά είναι ανάλογα με τον τρόπο και το βάθος που θα ψαρέψουμε, καθώς και την σωματική διάπλαση του καθενός. Aν επιλέξουμε τον τρόπο του καρτεριού, όπου το ψάρεμα γίνεται από μισό έως τρία μέτρα, μπορεί να χρειαστεί να μπουν 12 και 13 κιλά μολύβια, αν το ψάρεμα δεν γίνεται με αυτό τον τρόπο αλλά με το ψάξιμο και την κάλυψη αποστάσεων χρησιμοποιούμε λιγότερα. Τα βαρίδια τα υπολογίζουμε σε συνάρτηση με το πάχος της στολής. Όσο πιο χοντρή είναι η στολή, όσο πιο πολύ neopren φοράμε άρα και περισσότερα μολύβια θα χρησιμοποιήσουμε. Άκρως απαραίτητο για το ψάρεμα με καρτέρι στα ρηχά, αλλά και για το ψάρεμα με αποστάσεις είναι τα βαρίδια στα πόδια. Επειδή τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι πολύ χοντρά βοηθούν πολύ στο κολύμπι. Tα πόδια βυθίζονται μέσα στο νερό και δεν γίνονται πεδιλιές έξω από την επιφάνεια του νερού. Tο πέδιλο, δηλαδή αποδίδει, γιατί δουλεύει μέσα στη θάλασσα.

ΨΑΡΕΜΑ ΖΕΥΓΑΡΙ ΚΑΙ ΜΕ ΠΛΩΤΗΡΑ
Το ψαροντούφεκο με ζευγάρι είναι απαράβατος κανόνας για όλους μας ακόμα και αν γίνεται σε ρηχά νερά. Δεν έχει σημασία το βάθος που βουτάμε, καθώς και τα χρόνια που ψαρεύουμε, «φυλάξου από μια κακιά στιγμή να ζήσεις χίλια χρόνια…» λέει η παροιμία.
Και βέβαια ποτέ μα ποτέ δεν ψαρεύουμε χωρίς πλωτήρα που μας βοηθά πολύ συνδέοντάς τον στο κλιπ της ζώνης μας. Είναι ιδεώδης γιατί κρεμάμε στις ειδικές υποδοχές του δεύτερο, ή και τρίτο όπλο, αλλά και τα διάφορα εξαρτήματά μας και τα ψάρια που έχουμε χτυπήσει.
Ο ρόλος του πλωτήρα είναι πολύπλευρος, δεν είναι μόνο η νομοθεσία των λιμενικών αρχών και η ασφάλεια που μας παρέχει σε κάθε μας βουτιά.
Ο σωστός ψαροκυνηγός τον χρησιμοποιεί όχι επειδή τον υποχρεώνει ο νόμος, αλλά επειδή κατανοεί τη σπουδαιότητα του ρόλου του.
Ο πλωτήρας πρέπει απαραιτήτως να είναι μακρόστενος και καθόλου διακριτικών διαστάσεων, καθώς πρωταρχικός του ρόλος είναι η σήμανση της παρουσίας μας σε όποιον επιλέξει να εισέλθει στο χώρο δράσης μας. Απαραίτητη προϋπόθεση για την ασφάλεια μας είναι το έντονο χρώμα του, ώστε να γίνεται άμεσα αντιληπτός. Χρώματα όπως το κίτρινο, το πορτοκαλί ή το κόκκινο κυριαρχούν, χρώματα ευδιάκριτα από μακριά. Όσον αφορά στα υλικά κατασκευής του, στην πλειοψηφία της αγοράς, το διαχρονικό πλαστικό και ελαστικού τύπου Ρνc αποδίδουν τα μέγιστα όσον αφορά στη σχέση κόστους – μακροζωίας.
Υπάρχουν και εταιρείες που σκέφτηκαν να «ντύσουν» τον πλωτήρα τους μ’ ένα πρόσθετο ύφασμα ιδιαίτερα ανθεκτικό, ενισχύοντας έτσι την αντοχή στη φθορά, είτε από το αλάτι ή τον ήλιο, είτε από την επαφή με τις μυτερές προεξοχές των βράχων και τα αγκάθια των ψαριών. Η επιλογή είναι δική σας για τον τύπο του πλωτήρα, αρκεί να χρησιμοποιείτε έστω και τον φθηνότερο…

Από τον “Ψαροκυνηγό”.

 Αν και οι Χειμωνιάτικες μέρες ανήκουν στο παρελθόν, δεν συμβαίνει το ίδιο και με το θαλασσινό νερό που μετά τον κρύο Χειμώνα παραμένει παγωμένο. Αν και ο ήλιος είναι ζεστός, καυτός θα λέγαμε κάποιες ημέρες, τα νερά παραμένουν κρύα, περισσότερο και από τον Δεκέμβριο.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να ξεγελαστούμε και να φορέσουμε ακόμη τις καλοκαιρινές ψιλές στολές, κάτι που θα μας αποτρέψει να ψαρέψουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα γιατί όπως προαναφέραμε τα νερά είναι παγωμένα και το σώμα μας θα κρυώσει γρήγορα.

Ψάρεμα την Άνοιξη
Tο ψάρεμα στις αρχές της Άνοιξης συνεχίζει να γίνεται σε πιο ρηχές περιοχές. Έτσι επιλέγουμε κυρίως την μέθοδο του ψαξίματος, ξεκινώντας από τις πέτρες επειδή μας κινούν το ενδιαφέρον ή έχουμε δει κάποιο ψάρι να μπαίνει κάτω από αυτές. Η μέθοδος αυτή, «το Ψαχτήρι», θα μας δώσει κυρίως ασπρόψαρα, όπως σαργούς, μελανούρια, κεφαλόπουλα, σάλπες, αλλά ίσως και κάποιο «μαύρο».
Αυτή την εποχή με τις μπουνάτσες και τις ηλιόλουστες ημέρες βγαίνουν προς τα έξω μεγάλα ψάρια και είναι εύκολη λεία.
Άλλος ένας τρόπος βεβαίως είναι και το καρτέρι στα πολύ ρηχά, με αρκετά μολύβια στη ζώνη, όπου μπορούμε να χτυπήσουμε λαβράκια και κέφαλους. Μέχρι να βρούμε τους τόπους για τέτοιο ψάρεμα είναι κουραστικό, όταν όμως το καταφέρουμε, θα είναι ένας πολύ αποδοτικός τρόπος ψαρέματος.

Στολές
Επιλέγουμε εξοπλισμό από σύγχρονα υλικά που κυκλοφορούν στην αγορά, όπως είναι οι στολές που από τη μέσα πλευρά είναι ξυρισμένες. Oι συγκεκριμένες στολές διαθέτουν ένα πορώδες υλικό το οποίο έχει πολύ καλή επαφή επάνω στο σώμα και αφήνει ελάχιστη ποσότητα νερού να μπαινοβγαίνει. Tο κυριότερο πάντως είναι η στολή να έχει το σωστό νούμερο, να είναι καλοραμμένη και κατασκευασμένη με καλά υλικά.
Στην περίπτωση που γίνονται μετακινήσεις με φουσκωτό σκάφος, καλό θα είναι να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε μια λεία στολή εξωτερικά ή από πάνω να φοράμε μια νιτσεράδα.
Παραμένουν απαραίτητα τα γάντια και τα μποτάκια από neopren, γιατί τα άκρα συνεχίζουν να παγώνουν γρήγορα.
Γενικά οι ξυρισμένες στολές είναι ότι χρειαζόμαστε και μας καλύπτουν απόλυτα. Από κει και πέρα όμως σημαντικότατο ρόλο παίζει και η σωματική διάπλαση του ψαροκυνηγού. Ένας άνθρωπος που είναι πιο εύσωμος και έχει περισσότερο λίπος αντέχει περισσότερο το κρύο, οπότε ανάλογα θα γίνει και η επιλογή του πάχους της στολής.
Για τις χειμερινές στολές θεωρούνται ικανοποιητικά τουλάχιστον τα 5 χιλιοστά για το σακάκι και τα 5 χιλιοστά επίσης για το παντελόνι, το αυτό διατηρούμε και αυτή την εποχή. Το μόνο που ίσως θα πρέπει να αρχίσουμε να αφαιρούμε είναι το σορτσάκι που μπαίνει πάνω από τη φόρμα και περιορίζει την εισαγωγή του νερού.

Ψαροντόυφεκα
Για το ψαροντούφεκο πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν δυο είδη που χρησιμοποιούνται ευρέως. Αυτό που έχει ως προωθητική δύναμη τα λάστιχα και αυτό που έχει προωθητική δύναμη τον αέρα. Tο λαστιχοβόλο είναι πιο εύχρηστο και χρησιμοποιείται πιο πολύ από τους ψαροκυνηγούς, έχει λιγότερες ζημιές και είναι εξαιρετικά ευθύβολο όπλο. Tο αεροβόλο θεωρείται πιο ειδικό όπλο, δηλαδή για εξειδικευμένα είδη ψαρέματος, πάντως ένα 70άρι με ταϊτιέν ή τρίαινα (ανάλογα τα ψάρια) βολεύει πάρα πολύ στο ψαχτήρι.
Αυτή την εποχή γενικά επιλέγουμε κοντά κυρίως μεγέθη, επειδή το ψάρεμα δεν γίνεται στα βαθιά νερά και έτσι δεν έχουμε απαιτήσεις για μακρινές βολές. Aυτά, δηλαδή, που χρησιμοποιούνται για λαστιχοβόλο είναι από 60 εκ. σωλήνα μέχρι 100 εκ. που είναι οριακό. Kυρίως όμως χρησιμοποιούνται τα μεγέθη γύρω στα 75 εκ., 90 εκ. και 60 εκ. Αντίστοιχα με τα αεροβόλα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα 60 εκ., ένα 90 εκ. και ίσως κάτι μεγαλύτερο, αλλά πολύ σπάνια. Με ένα αεροβόλο 90άρι και ένα 60άρι πάντως είμαστε καλυμμένοι.
Την εποχή αυτή επίσης – εκτός από τρίαινα που αναφέρουμε παραπάνω- μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και πεντάαινα. Πολλές φορές θα μας δώσει λύσεις, αρκεί βέβαια να χρησιμοποιείται με το σωστό τρόπο. Σε θαλαμωμένα ψάρια, που είναι κοντά το ένα με το άλλο, κάνει πολύ καλή δουλειά, γιατί τα ακινητοποιεί και δεν τρομάζουν τα υπόλοιπα.

Ο υπόλοιπος Ανοιξιάτικος εξοπλισμός
Όσον αφορά τη μάσκα, επειδή το ψάρεμα δεν γίνεται σε μεγάλο βάθος, μας ενδιαφέρει να έχει καλό οπτικό πεδίο. Άρα θυσιάζουμε τον μικρό όγκο που χρειαζόμαστε το καλοκαίρι λόγω του ότι ψαρεύουμε βαθιά. Επειδή το ψάρεμα γίνεται στα ρηχά, μας ενδιαφέρει πιο πολύ η καλή ορατότητα, έτσι ώστε να μην κουράζεται ο αυχένας, ο οποίος σχηματίζει μεγάλη γωνία.
Λόγω του ότι καλύπτουμε μεγάλες αποστάσεις, τα πέδιλα δεν μας ενδιαφέρει να είναι σκληρά, οπότε προτιμούμε τα μαλακά με νευρώδη λεπίδα. Για να μην κουραζόμαστε άδικα γενικά θα πρέπει να έχουμε δυο ζευγάρια πέδιλα, ένα για το χειμώνα και Άνοιξη και ένα για καλοκαίρι και Φθινόπωρο.
Τα βαρίδια μας θα πρέπει να είναι ανάλογα με τον τρόπο και το βάθος που θα ψαρέψουμε, καθώς και την σωματική διάπλαση του ψαροκυνηγού. Aν επιλέξουμε το καρτέρι, όπου το ψάρεμα γίνεται από μισό έως τρία μέτρα, μπορεί να χρειαστεί να φορέσουμε 12 και 13 κιλά μολύβια. Αν το ψάρεμα δεν γίνεται με αυτό τον τρόπο, αλλά με Ψαχτήρι και κάλυψη αποστάσεων δεν χρειάζονται τόσο βάρος, βασική προϋπόθεση όμως είναι τα μολύβια να υπολογίζονται σε συνάρτηση με το πάχος της στολής. Όσο πιο χοντρή είναι η στολή, δηλαδή όσο πιο πολύ neopren φοράμε, τόσο πιο πολλά μολύβια θα χρησιμοποιήσουμε στο ψάρεμά μας.
Τα βαράκια στα πόδια είναι άκρως απαραίτητα για το ψάρεμα με καρτέρι στα ρηχά, αλλά και για το ψάρεμα με πορείες. Επειδή τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι πολύ χοντρά, τα βαράκια βοηθούν πολύ στο κολύμπι. Tα πόδια βυθίζονται μέσα στο νερό και δεν γίνονται άστοχες πεδιλιές έξω από την επιφάνεια, το πέδιλο δηλαδή αποδίδει όταν έχει βυθιστεί μέσα στη θάλασσα.

Ανεξαρτήτως εποχής
Ανεξαρτήτως εποχής το ψάρεμα με ζευγάρι πρέπει να είναι απαράβατος κανόνας για όλους, ακόμα και στα ρηχά νερά. Δεν έχει σημασία το βάθος που βουτάμε, καθώς και τα χρόνια που ψαρεύουμε, προσπαθούμε να χαλιναγωγήσουμε το αλιευτικό πάθος μας και να αποφεύγουμε το υποβρύχιο κυνήγι μόνοι, πάντοτε ζευγάρι.

Κείμενο – φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.

Αγαπημένο και αποδοτικό αλιευτικό εργαλείο το παραγάδι, αν το δολώσουμε, το ρίξουμε και το μαζέψουμε σωστά θα έχουμε ένα πολύ καλό αποτέλεσμα.

 Τα παραγάδια ήταν νεταρισμένα από την προηγούμενη εβδομάδα, έτοιμα να δολωθούν 
Για τη δόλωση των παραγαδιών μας χρησιμοποιήσαμε καραβιδάκι. 

 Το κάθε παραγάδι μας αποτελείται από 150 αγκίστρια. Η μάνα του είναι 50 χιλιοστά, το μήκος του παράμαλλου 1,5 μέτρο, το πάχος του 30 χιλιοστά ενώ η απόσταση του ενός παράμαλλου από το άλλο περίπου 3 μέτρα.

ΔΟΛΩΜΑ
Η διαδικασία της δόλωσης και του ριξίματος του παραγαδιού στη θάλασσα παίζει σημαντικότατο ρόλο, γιατί αν κάτι παραλείψουμε, το αλιευτικό μας εργαλείο θα μπερδευτεί και θα πάει τσάμπα ο κόπος μας.
Πριν ξεκινήσουμε τη διαδικασία, ρίχνουμε χαλικάκι θαλάσσης μέσα στη λεκάνη μας πάνω στην πετονιά έως ότου σκεπαστεί.
Ξεκινάμε πάντα από το τελευταίο αγκίστρι γιατί αν δολώσουμε το πρώτο, το παράμαλλο θα κρεμάσει πολύ, τόσο που θα φτάσει στον πάτο της λεκάνης από τη εξωτερική πλευρά και θ’ ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα.
Ξεκαρφώνουμε το αγκίστρι από το φελλό, το τραβάμε λίγο, δολώνουμε και κρεμάμε γύρω – γύρω στη λεκάνη τα αγκίστρια με τη σειρά ένα – ένα με προσοχή να μην τα μπερδέψουμε, ή ακόμη έχοντας χαράξει με μαχαίρι το γύρω ελαστικό υλικό, εφαρμόζουμε για περισσότερη ασφάλεια εκεί το κάθε δολωμένο αγκίστρι.

ΡΙΧΝΟΥΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΓΑΔΙ.
Τα δυο παραγάδια που επρόκειτο να ρίξουμε τα δολώσαμε και τα σκεπάσαμε με εφημερίδες βρεγμένες με θαλασσινό νερό ώστε να διατηρηθούν υγρά τα δολώματα. 
 Λίγο πριν τις 3.00 είχαμε φτάσει στον τόπο που θα ρίχναμε τα παραγάδια.
Αν δεν γνωρίζουμε το βάθος της θάλασσας το μετράμε είτε με βυθόμετρο είτε με το βαρίδι που έχουμε δέσει έτσι κι αλλιώς στις 3 σημαδούρες που θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε. Το ρίχνουμε στη θάλασσα και μόλις πατώσει δένουμε το σχοινί στη σημαδούρα, ξαναμαζεύουμε, πηγαίνουμε στο πίσω μέρος της βάρκας και πετάμε στη θάλασσα την πρώτη σημαδούρα κρατώντας το βαρίδι.
Μόλις ξετυλιχτεί το σχοινί που είναι τυλιγμένο γύρω της, αφήνουμε το βαρίδι και την αρχή του παραγαδιού που έχουμε δέσει σ’ εκείνο το σημείο. Αυτό γίνεται για να μην στρίψει η μάνα επάνω στην καλούμα της σημαδούρας οπότε θα χάσουμε αγκίστρια, θα έχουμε και μπερδέματα..
Ξεκινάμε τη βάρκα σιγά – σιγά και το παραγάδι αρχίζει να πέφτει στη θάλασσα. Για να είμαστε σίγουροι ότι θα το μαζέψουμε όλο, ρίχνουμε ανάμεσά του άλλη μία ή και δυο σημαδούρες (τις οποίες και δένουμε στη μάνα) οπότε σε περίπτωση κολλήματός της σε κάποιο βράχο αναγκαστικά την κόβουμε, δένουμε άλλο καλαδούρι, πηγαίνουμε στην πιο κοντινή σημαδούρα και συνεχίζουμε το μάζεμα από εκεί.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΜΑΖΕΜΑΤΟΣ
Τα παραγάδια μας είχαμε υπολογίσει να ψαρέψουν περίπου δύο ώρες.  Πηγαίνουμε στο μπροστινό τμήμα του σκάφους και αφού τυλίξουμε το σχοινί της πρώτης σημαδούρας φέρνουμε την αρχή του παραγαδιού στη βάρκα. Λύνουμε το σημείο που είχαμε δέσει όταν ξεκινούσαμε το ρίξιμο του παραγαδιού, τραβάμε σιγά – σιγά από τη θάλασσα τη μάνα και την τοποθετούμε μαζί με τα παράμαλλα στη λεκάνη, ενώ θα πρέπει πάντοτε η βάρκα να ακολουθεί την κατεύθυνσή της. Δεν καρφώνουμε ποτέ αγκίστρια στους φελλούς ούτε τα ξεδολώνουμε αν δεν είναι φαγωμένα. Ξαγκιστρώνουμε μόνο τα ψάρια πού έχουμε πιάσει ή κόβουμε το παράμαλλο κοντά στο στόμα του ψαριού αν έχει καταπιεί το δόλωμα και αντικαθιστούμε το αγκίστρι κατά τη διάρκεια του νεταρίσματος.

Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου μας βρήκαν να μπαίνουμε στο λιμάνι έχοντας στα πανέρια μας κάτι καλά λυθρίνια. Ο τόπος που ρίξαμε ήταν μια καλή τραγάνα που απέδωσε…

Κείμενο – φωτογραφίες: Νίκος Λυμπερόπουλος.

Από τον «Ταξιδευτή»

Η Σύμη απέχει κάτι λιγότερο από μια ώρα, με το δελφίνι ή με καταμαράν, από τη Ρόδο (συγκεκριμένα 24 ν.μ. βορειοδυτικά της Ρόδου και 255 ν.μ. από τον Πειραιά). Μπορεί κάλλιστα να συνδυαστεί και με διακοπές στη Ρόδο.

Κατά την είσοδο στο λιμάνι, η πρώτη όψη είναι πραγματικά εντυπωσιακή και προδιαθέτει θετικά τον επισκέπτη για το τι πρόκειται να συναντήσει. Σπίτια χωρίς την επικράτηση του άσπρου συνθέτουν έναν από τους πιο όμορφους παραδοσιακούς οικισμούς της χώρας μας, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ιστορικός διατηρητέος.

Η Σύμη αποτελείται από δύο βασικούς οικισμούς: το Γιαλό, που είναι και το λιμάνι, και την Άνω Σύμη ή Χωριό. Μικρότεροι οικισμοί είναι ο Νημποριός, το Πέδι, η Μαραθούντα και ο Πανορμίτης. Γύρω από το λιμάνι και αμφιθεατρικά στους γύρω λόφους απλώνεται ο οικισμός του Γιαλού που χτίστηκε τον 19ο αιώνα. Τα σπίτια αναπτύσσονται κλιμακωτά και ανεβαίνουν κατά γειτονιές ως την κορυφή του λόφου όπου βρίσκεται το Κάστρο των Ιωαννιτών Ιπποτών με τη Μεγάλη Παναγιά. Στην είσοδο του λιμανιού εντυπωσιάζει ο πύργος του ρολογιού που χτίστηκε το 1880. Η εν λόγω περιοχή ονομάζεται Μουράγιο και φιλοξενεί όλες σχεδόν τις δημόσιες υπηρεσίες (Λιμεναρχείο, Ταχυδρομείο, Αστυνομία, Δημαρχείο).
Η πλαγιά που βρίσκεται το Δημαρχείο λέγεται Μαυροβούνι και δίπλα είναι οι συνοικίες Χαράνι, Κάμπος Κουλούντρι, Πιτίνι.
Όλα, αρχοντικά ή απλά, είναι δίπατα (ανώι – κατώι) ή τρίπατα, ακολουθώντας την ίδια αρχιτεκτονική -αληθινά κομψοτεχνήματα της Συμιακής λαϊκής τέχνης.
Το ανέβασμα προς την Άνω Σύμη ή Χωριό γίνεται από την Πλατεία της Σκάλας, ακολουθώντας την «Καλή Στράτα» με τα 500 φαρδιά σκαλοπάτια της. Λίγο πριν τελειώσουν τα πλατύσκαλα, ένα δρομάκι αριστερά οδηγεί στη ράχη ενός λόφου (λόφος της Νουλιάς ή Ποντικόκαστρο) που βλέπει στο λιμάνι. Εδώ στέκονται ακόμα στη σειρά οι παλιοί μύλοι, ενώ υπάρχουν και τα λείψανα ενός αρχαίου τύμβου ο προορισμός του οποίου και η χρονολογία που χτίστηκε παραμένουν άγνωστα. Ο περίπατος στο Χωριό μάς οδηγεί κάθε τόσο σε μία από τις έντεκα εκκλησιές του νησιού.
Κάνουμε βόλτα στις πλατείες του Αλέμηνα με τον ιστορικό καφενέ και του Αϊ Θανάση, όπου παλιά γίνονταν γλέντια πριν μπαρκάρουν οι ναυτικοί και οι σφουγγαράδες για τα μεγάλα ταξίδια τους. Από το Χωριό μπορούμε πεζοπορώντας περίπου σε 15’ να κατηφορίσουμε στο Πέδι. Πρόκειται για ένα μικρό λιμάνι με ωραία ακρογιαλιά. Ο μικρός γραφικός οικισμός είναι χτισμένος δίπλα στη θάλασσα, στο μυχό του κόλπου. Προσφέρεται για κολύμπι, ενώ μπορούμε να απολαύσουμε τοπικούς μεζέδες και όχι μόνο στα παραθαλάσσια ταβερνάκια που βρίσκονται σε αυτό.
Στη συνέχεια επισκεπτόμαστε τον Πανορμίτη, όπου βρίσκεται η Ιερά Μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ του Πανορμίτη στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού, τοποθεσία που συνδυάζει βουνό και θάλασσα.     

ΤΟ ΝΗΣΙ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

Η πόλη της Σύμης και πρωτεύουσά της εκτείνεται στο βόρειο τμήμα του νησιού και αποτελείται από δύο οικισμούς εξίσου όμορφους και γοητευτικούς. Την Άνω Σύμη που απλώνεται ως την κορυφή του λόφου πάνω στον οποίο δεσπόζει το Κάστρο των Ιπποτών και το Γιαλό, το ασφαλές λιμάνι του νησιού. Έχουν χαρακτηριστεί και οι δύο διατηρητέοι οικισμοί.
Η νησιώτικη πολυτέλεια φαίνεται κατά την περιήγηση του επισκέπτη στην πρωτεύουσα. Στον κεντρικό δρόμο θα δείτε το περίφημο Δημοτικό ρολόι, τα επιβλητικά κτίρια της Αστυνομίας και του Ταχυδρομείου και το ιστορικό οίκημα ΄΄Κατερινέτες΄΄ στο οποίο υπογράφηκε η συνθήκη παράδοσης της Δωδεκανήσου στους Συμμάχους, η οποία και σηματοδότησε την μετέπειτα ενσωμάτωσή της με την Ελλάδα.
Στην πλατεία του Γιαλού βρίσκονται οι παλιοί ταρσανάδες. Εκεί, φτιάχνονταν τα καράβια του νησιού.
Τα διώροφα καλοδιατηρημένα νεοκλασικά του 19ου αιώνα με τα αετώματα και τις αυλές με τα βότσαλα, θαυμάσια δείγματα της λαϊκής τέχνης, μαρτυρούν – εκτός από την οικονομική ευημερία – το καλό γούστο και την ιδιαίτερη κουλτούρα των κατοίκων.
Στο Γιαλό βρίσκεται και το Ναυτικό μουσείο του νησιού, στο οποίο θα δείτε μικρογραφίες καραβιών, όργανα και ναυτικά εργαλεία και όλα τα εξαρτήματα της παραδοσιακής σπογγαλιείας.
Από την πλατεία της Σκάλας και ακολουθώντας τη ΄΄Καλή Στράτα΄΄ με τα 500 φαρδιά σκαλοπάτια, φτάνει κάνεις στον οικισμό της Άνω Σύμης. Η διαδρομή αυτή μπορεί να σας κουράσει λίγο, θα σας ανταμείψει όμως με τις αξέχαστες εικόνες και τις μοναδικές φωτογραφίες που θα σας χαρίσει.
Περπατώντας κανείς στα σοκάκια της Άνω Σύμης συναντά κανείς όμορφα νεοκλασικά και διώροφα πέτρινα σπίτια παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με θολωτά κατώγια, εξώστες και τζάκια στις αυλές, δηλαδή υπαίθριες κουζίνες. Χαρακτηριστικό των σπιτιών είναι ότι τα περισσότερα είναι βαμμένα στο χρώμα της ώχρας και έχουν κεραμοσκεπές. Στο εσωτερικό τους κοσμούνται με πολλά ξυλόγλυπτα, αφού η ξυλογλυπτική τέχνη έχει παράδοση στο νησί.
Στην κορυφή του λόφου που είναι κτισμένη η Άνω Σύμη θα δείτε τα απομεινάρια του Ενετικού Κάστρου και στην είσοδό του, το έμβλημα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη. Στο εσωτερικό του θα δούμε την εκκλησία της Παναγιάς του Κάστρου με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις βυζαντινές εικόνες, ενώ από τον περίβολο του ναού θα απολαύσουμε την πανοραμική θέα στη πόλη.
Στην Άνω Σύμη αξίζει να επισκεφθούμε και το Ποντικόκαστρο, ένα προϊστορικό τύμβο, που είναι ένα από τα αρχαιότερα μνημεία του νησιού.
Επίσης, δεν θα πρέπει να  παραλείψουμε να επισκεφθούμε το Αρχαιολογικό και Λαογραφικό μουσείο, που βρίσκεται στη συνοικία Λιενί στην Άνω Σύμη που στεγάζεται σ’ ένα αναπαλαιωμένο παραδοσιακό αρχοντικό. Στις αίθουσές του φιλοξενεί εκθέματα από διάφορες περιόδους που αποκαλύπτουν σημαντικές πτυχές της ιστορίας του νησιού. Υπάρχουν κεφαλές αγαλμάτων και επιτύμβιες στήλες των αρχαίων χρόνων, μνημεία της παλαιοχριστιανικής και μεταβυζαντινής περιόδου, βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες. Ιδιαίτερα αξιόλογη είναι και η λαογραφική συλλογή του μουσείου.
Θα κολυμπήσετε στις παραλίες που βρίσκονται κοντά στο Γιαλό. Η κοντινότερη πλαζ είναι στον Ναυτικό Όμιλο Σύμης. Εντυπωσιακή παραλία είναι ο Άγιος Γεώργιος Δισάλωνας. Πάνω από την θάλασσα ΄΄κρέμεται΄΄ ένας βράχος που δημιουργεί ένα μοναδικό θέαμα, ενώ η  πιο δημοφιλής παραλία του νησιού είναι η Νανού, μια υπέροχη αμμουδιά με πεύκα.
Με καΐκι ή με το σκάφος θα προσεγγίσετε το νησάκι της Αγίας Μαρίνας που βρίσκεται απέναντι από το Γιαλό, τον Άγιο Αιμιλιανό και τον Άγιο Βασίλειο, που διαθέτουν υπέροχες παραλίες και εκπληκτικά τοπία.
Στο Γιαλό και στην Άνω Σύμη υπάρχουν ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια όλων των κατηγοριών. Πολλά από αυτά στεγάζονται σε παραδοσιακά αρχοντικά που θα κάνουν τη διαμονή μας αξέχαστη.

ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ Στον όρμο του Πανορμίτη βρίσκεται το μοναστήρι του Ταξιάρχη Μιχαήλ. Είναι το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο του νησιού κι ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια του νομού Δωδεκανήσου. Δεν είναι γνωστή η χρονολογία ίδρυσής του, αλλά οι τελευταίες προσθήκες στα κτίσματά του σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει στην είσοδο της εκκλησίας, έγιναν το 1783.
Το εσωτερικό της κοσμείται με βυζαντινές τοιχογραφίες. Ξεχωρίζει το σκαλιστό τέμπλο της, που είναι γεμάτο με τάματα, αφιερώματα και μια ολόχρυση εικόνα του Αγίου που λέγεται ότι βρέθηκε στο σημείο που κτίστηκε η μονή. Στο σκευοφυλάκιο φυλάγονται τα τάματα που βάζουν σε μπουκάλια οι ναυτικοί και καθώς λέγεται τα «βγάζει» η θάλασσα. Η εικόνα θεωρείται θαυματουργή και σύμφωνα με τους ντόπιους, αν κάποιος δεν εκπληρώσει το τάμα του, ο Άγιος πηγαίνει και το παίρνει μόνος του, γι’ αυτό και τον αποκαλούν «Κλέφτη».
Το μοναστήρι διαθέτει ξενώνα που μπορεί να φιλοξενήσει 500 άτομα, ενώ λειτουργεί λαογραφικό και εκκλησιαστικό μουσείο.

ΕΜΠΟΡΕΙΟΣ Πρόκειται για ένα μικρό γραφικό οικισμό με μια υπέροχη παραλία. Ο Εμπορειός ή Νημποριό είναι το δεύτερο λιμάνι της Σύμης και βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νησιού. Με καΐκι ή με το σκάφος μας μπορούμε να προσεγγίσουμε το νησάκι Νίμος που βρίσκεται στο βόρειο άκρο της Σύμης που διαθέτει μια πεντακάθαρη παραλία.
Στον Εμπορειό θα δούμε τα «Δώδεκα Σπήλαια», είναι δώδεκα βυζαντινοί θόλοι που χρησίμευαν ως εργαστήρια γλυπτικής και ζωγραφικής.

ΠΕΔΙ Ο παραθαλάσσιος οικισμός Πέδι, βρίσκεται σε απόσταση 2 χλμ. ανατολικά της Άνω Σύμης, είναι κτισμένος γύρω από τον ομώνυμο όρμο και διαθέτει μια υπέροχη αμμώδη παραλία, ενώ η γύρω τοποθεσία είναι κατάφυτη από ελιές, αμπέλια και οπωροφόρα δέντρα. Εκτός από φυσιολατρικό ενδιαφέρον η περιοχή προσελκύει και τους λάτρεις του θρησκευτικού τουρισμού, καθώς εκεί θα δούμε τα λείψανα πρωτοχριστιανικών εκκλησιών και το ναό του Αγίου Γεωργίου με το επιχρυσωμένο τέμπλο.

ΙΣΤΟΡΙΑ Η Σύμη είναι ένα νησί με μεγάλη ιστορία. Σύμφωνα με την μυθολογία το νησί ονομαζόταν Μεταποντίδα ή Αίγλη από την ομώνυμη Νύμφη η οποία γέννησε εκεί, τις Τρεις Χάριτες.  Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι η Σύμη πήρε το όνομά της από την κόρη του βασιλιά της Ιαλυσού, την οποία έκλεψε ο θεός Γλαύκος και την έφερε να ζήσει στο νησί.
Η Σύμη κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια. Ο Όμηρος αναφέρει ότι πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο με τον βασιλιά της τον Νηρέα.
Ως πρώτοι κάτοικοι της Σύμης αναφέρονται οι Κάρες και αργότερα οι Δωριείς. Η Σύμη ανέκαθεν ανήκε στην επικράτεια των Ροδίων, με μόνη εξαίρεση ένα μικρό διάστημα κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. όπου το νησί πέρασε στην κυριαρχία των Αθηναίων.
Στο ρου της ιστορίας ακολούθησε τη μοίρα των υπόλοιπων νησιών της Δωδεκανήσου. Έτσι, γνώρισε την Ρωμαϊκή κυριαρχία, αργότερα στα χρόνια του Βυζαντίου αποτέλεσε τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας,
το 1309 κατακτήθηκε από τους Ιππότες του Τάγματος του Αγίου Ιωάννη και αρχίζει για το νησί και μια περίοδος ευημερίας. Τότε η Σύμη ανέπτυξε τη ναυτιλία της, το εμπόριο, τη σπογγαλιεία και οι κάτοικοι μυήθηκαν στις καλές τέχνες, αναπτύσσοντας σιγά – σιγά μια ιδιαίτερη κουλτούρα.
Το 1522 πέρασε στα χέρια των Τούρκων, αλλά οι κάτοικοι κατάφεραν να εξασφαλίσουν αρκετά φορολογικά και εμπορικά προνόμια. Η οικονομική ευημερία του νησιού συνεχίστηκε καθώς μπορούσαν να κατασκευάζουν τα καράβια τους και να κυριαρχούν στο Αιγαίο. Η συμμετοχή τους όμως, στην Επανάσταση του 1821 είχε ως αποτέλεσμα την κατάργηση αυτών των προνομίων.
Το 1912 καταλήφθηκε από τους Ιταλούς και πρόκειται για την  περίοδο που το νησί αρχίζει να παρακμάζει.
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της μεταναστεύει αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, ενώ τον Μάριο του 1948 στη Σύμη υπογράφεται το Πρωτόκολλο Ενσωμάτωσης και παράδοσης όλων των νησιών της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα.

Μουσεία

Το Αρχαιολογικό και Λαογραφικό Μουσείο Σύμης βρίσκεται στη συνοικία Λιενί στην Άνω Σύμη και στεγάζεται σε ένα αναπαλαιωμένο αρχοντικό οίκημα. Οι συλλογές του περιλαμβάνουν αξιόλογα εκθέματα της Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου, βυζαντινά έργα και λαογραφικό υλικό.
Η είσοδος του μουσείου οδηγεί σε μια βοτσαλωτή αυλή, στην οποία εκτίθενται αρχαία γλυπτά και αμφορείς διαφόρων εποχών.
Το μουσείο αποτελείται από πέντε συνολικά αίθουσες στις οποίες εκτίθενται ευρήματα διαφορετικών ιστορικών περιόδων.
Το Ναυτικό Μουσείο βρίσκεται στο Γιαλό. Αξίζει να το επισκεφθούμε και να γνωρίσουμε μέσα από τα εκθέματά του την ναυτική ιστορία της Σύμης. Θα δούμε μικρογραφίες καραβιών, ξυλόγλυπτα ιστιοφόρα, όργανα και εργαλεία της ναυτικής τέχνης, στολές δυτών, εξαρτήματα της παραδοσιακής σπογγαλιείας, κ.α.

Μοναστήρια

Το μοναστήρι είναι του Πανορμίτη είναι το σημαντικότερο του νησιού και το δεύτερο σε όλη τη Δωδεκάνησο μετά το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη στη Πάτμο. Βρίσκεται στο νότιο άκρο της Σύμης και είναι κτισμένο μέσα σ’ ένα κλειστό όρμο με αμμουδιά. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία ίδρυσής του, είναι όμως γνωστό ότι η μονή ανακαινίστηκε στο τέλος του 18ου αιώνα. Είναι αφιερωμένο στον Ταξιάρχη Μιχαήλ και στο καθολικό του δεσπόζει η ολόχρυση εικόνα του, ενώ στη γιορτή του, 8 Νοεμβρίου, έρχονται προσκυνητές από όλα τα Δωδεκάνησα. Ο ξενώνας του μοναστηριού μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και 500 άτομα και η πρόσβαση στη μονή γίνεται ή με καΐκι από το Γιαλό.
Άλλα σημαντικά μοναστήρια που αξίζει να επισκεφθούμε είναι: η Μονή Ρουκουνιώτη που είναι αφιερωμένη στον Αρχάγγελο Μιχαήλ και διαθέτει αξιόλογες τοιχογραφίες του 14ου αιώνα, η Μονή Κοκκιμίδη ένα παλιό μοναστήρι ένα βυζαντινό μοναστήρι που ανακαινίστηκε τo 1697, η Μονή του Σωτήρος και η Μονή του Σταυρού του Πολέμου που βρίσκονται στη δυτική ακτή.

Πανηγύρια

24 Ιουνίου – Αγίου Ιωάννη Σταφυλλά
Πεντηκοστή – Πανορμίτης
Αγίας Τριάδος – Αγία Τριάδα στο Χωριό
17 Ιουλίου – Αγίας Μαρίνας στο μικρό ομώνυμο νησάκι
20 Ιουλίου – Προφήτη 6 Αυγούστου – Του Σωτήρος στο Νημπορειό
15 Αυγούστου – Παναγία Αληθινή και Παναγία Μυρταριώτισσα
24 Αυγούστου – Παναγία Υπακοή και Παναγία Αληθινή
8 Νοεμβρίου Ταξιαρχών – Πανορμίτης και Μιχαήλ Ρουκουνιώτη.

Οι πιο δημοφιλείς παραλίες της Σύμης.

Νος: Μικρή παραλία πολύ κοντά στο λιμάνι.
Αγία Μαρίνα: Νησάκι κοντά στο Γιαλό με κρυστάλλινα νερά (κάτι που θα συναντήσουμε σε όλο το νησί).
Άγιος Γεώργιος Δησάλωνας: Η πιο εντυπωσιακή ίσως πλαζ.
Νημποριός: Όρμος με βότσαλο.
Νανού: Όρμος με αραιά αγριοκυπάρισσα.
Πέδι: Αμμουδερή παραλία.
Αγ. Νικόλαος: Αμμουδερή παραλία σε απόσταση περίπου 20’ με τα πόδια από το Πέδι ή ενδεχομένως με σκάφος ή καΐκι.
Άγιος Αιμιλιανός: Πολύ γραφική πλαζ. Ένα νησάκι με μια εκκλησία που επικοινωνεί με τη στεριά με έναν πέτρινο διάδρομο.

Οι πιο ήσυχες παραλίες της Σύμης

Μαραθούντα: Στενός όρμος με κρυστάλλινα νερά.
Άγιος Βασίλειος: Από τις ωραιότερες πλαζ.
Φανερωμένη: Όμορφος όρμος 20’ με τα πόδια από τον Πανορμίτη.
Πανορμίτης: Βρίσκεται στη δυτική ακτή –το συνδυάζουμε με επίσκεψη στο ομώνυμο μοναστήρι.

Νησάκια
Σέσκλι: Νησάκι στο νότιο άκρο της Σύμης με ολοκάθαρα νερά.
Νίμος: Νησί στο βορειότερο άκρο της Σύμης με πλαζ.
Αγία Μαρίνα.

Περιοχές αξιόλογες για ψαροντούφεκο.

Άγιος Βασίλειος, Σέσκλια, Πάτος (μετά τον Πανορμίτη), Νίμος.

Ντόπιες Σπεσιαλιτέ

Δεν πρέπει να παραλείψουμε να γευθούμε το Συμιακό γαριδάκι, το οποίο σερβίρεται σε όλες τις ταβέρνες του νησιού.

Επισημάνσεις

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι στο νησί υπάρχουν καΐκια τα οποία εκτελούν αρκετά δρομολόγια την ημέρα μεταφέροντας τους επισκέπτες στα διάφορα σημεία στα οποία δεν είναι εύκολη η πρόσβαση ή στα νησάκια. Το νησί προσφέρει περισσότερες επιλογές αν διαθέτουμε σκάφος, μιας και τα περισσότερα μέρη δεν είναι ιδιαίτερα προσβάσιμα από την ακτή (κάτι που θα αντιμετωπίσουμε με τα καΐκια). Επιπλέον οι αποστάσεις στο νησί είναι τέτοιες ώστε να καλύπτονται και με μικρό δίκυκλο, το οποίο μπορούμε να νοικιάσουμε στο Γιαλό.

Αριθμοί τηλεφώνου  που θα σας φανούν χρήσιμοι:

Εκδρομές και ταξίδια με φουσκωτό. Παρέα για μπάνιο, ψάρεμα, με κυβερνήτη.Τηλ 6977677627

Εκδρομές και ταξίδια με φουσκωτό. Παρέα για μπάνιο, ψάρεμα, με κυβερνήτη. Τηλ. 6977677627 

 ΜΟΝΟΗΜΕΡΟ.  Ψάρεμα, Θαλάσσια Βόλτα και Μπάνιο 

(1 έως 4 Άτομα).

Αναχώρούμε από Άλιμο ή Γλυφάδα, βόλτα και ηλιοθεραπεία για τις κυρίες, ψάρεμα  για τους κυρίους. Ακολουθεί μπάνιο, αναψυκτικό και σνάκ.

———————————————————————————————————

Πρόταση 2: ΑΙΓΙΝΑ – ΑΓΚΙΣΤΡΙ (Πέρδικα – Μονή – Κλίμα – Απόννησος ).

(1 έως 4 Άτομα).

Αναχωρούμε  το πρωί. Άφιξη στο λιμάνι της Αίγινας για βόλτα ή ψώνια. Επιβίβαση για μετάβαση στον όρμο Κλίμα , ή στη νησίδα Μονή για μπάνιο, ή στην Απόνησσο. Ακολουθεί  φαγητό σε ταβέρνα στην Πέρδικα, ή μέσα στο σκάφος μετά από συνεννόηση.

Απογευμα επιστρέφουμε, ή για διανυκτέρευση νοικιάζουμε δωμάτιο με κλιματισμό στην Πέρδικα.

———————————————————————————————————

Πρόταση 3: ΚΥΘΝΟΣ  (Λουτρά – Κολώνα – Αγ Σώστης).

(1 έως 4 Άτομα).

Αναχωρούμε το πρωί. Άφιξη στην Κολόνα Κύθνου για μπάνιο. Ακολουθεί  φαγητό στο σκάφος, (ή μπάρμπεκιου στην παραλία μετά από συνεννόηση). Το  απόγευμα μετάβαση στα Λουτρά και φαγητό σε παραλιακή ταβέρνα. Το βράδυ ποτό μετά μουσικής.

Για την διανυκτέρευση νοικιάζουμε δωμάτιο με κλιματισμό.

Εκδρομές και ταξίδια με φουσκωτό.

Παρέα για μπάνιο, ψάρεμα, με κυβερνήτη. Τηλ. 6977677627

———————————————————————————————————